شبكه‌ي توزيع محتوا يا CDN شبكه‌اي توزيع‌يافته از نظر جغرافيايي است كه علاوه‌بر تسهيل دسترسي به اطلاعات، مزايايي براي كاربر و شركت‌هاي ارائه‌كننده‌ي محتوا به‌همراه دارد.CDN (شبكه‌ي تحویل محتوا) نوعي شبكه‌ي توزيع‌شده‌ي جغرافيايي متشكل از سرورهاي پروكسي و مراكز داده‌شان است. اين سرورها در نقاطي به نام نقطه‌ي حضور (PoP) قرار مي‌گيرند. هدف اين شبكه‌ها تحويل محتوا به كاربران نهايي از نزديك‌ترين نقطه‌ي جغرافيايي با كيفيت و سرعت بالاتر است.
CDN تحويل انواع محتوا مانند ويدئو، پخش زنده‌ي ويدئو، فايلهاي نرم‌افزاري، محتواي وب و موبايل و… را برعهده دارد. ارائه‌دهندگان خدمات CDN ممكن است خدمات ديگري مانند امنيت سايبري، بهينه‌سازي WAN و… را نيز عرضه كنند.
انواع مختلف CDN
به طور كلي مي‌توان CDNها را به دو دسته تقسيم كرد:
- CDNهاي عمومي: برخي از CDNها مثل Cloudflare كل سايت را كپي كرده و ارائه مي‌دهند.
- CDNهاي تخصصي: برخي ديگر از CDNها روي محتواي خاص مثل مولتي‌مديا و فايلهاي ثابت مثل كدهايجاوااسكريپت (JavaScript) و CSS تمركز دارند.
زمانيكه شما يك سيستم CDN را فعال ميكنيد تاثير آن بصورت زير خواهد بود:
1- شبكه توزيع محتوا يا همان CDN تمامي سرورهاي شبكه جهاني اينترنت را پوشش ميدهد. بنابراين زمانيكه شما اين سيستم را براي سايت خود فعال ميكنيد، اطلاعات شما بر روي تمامي اين سرورها كپي و ذخيره ميشود و زمانيكه يك بازديدكننده به سايت يا وبلاگ شما وارد ميشود محتواي سايت شامل تصاوير و متون را از نزديك ترين سرور نزديك به خود دريافت ميكند و مستقيما به هاست يا سرور شما متصل نميشود. اين كار موجب بهبودي چشمگير در عملكرد سايت شما خواهد شد.
2- CDN تمام اطلاعات ثابت شما مانند تصاوير، كدهاي CSS و javascript، mp3، pdf و فايلهاي ويدئويي شما را پشتيباني ميكند و تنها اطلاعاتي كه قابل تغيير و بروزرساني هستند مانند متون و كدهاي HTML از سرور اصلي شما فراخوان ميشوند. با اين كار مصرف پهناي باند هاست شما كاهش يافته و هزينه اي كه سالانه براي آن ميپردازيد كاهش چشمگيري خواهد داشت.
3- تفاوت سرعت و عملكرد براي خودتان يا افرادي كه در نزديكي سرور اصلي شما هستند تفاوت زيادي نخواهد داشت، ولي براي كساني كه ار نقاط مختلف جهان به سايت شما وارد ميشوند اين افزايش سرعت ناشي از CDN كاملا محسوس خواهد بود. با توجه به اينكه سايتهاي ايراني معمولا سرور و هاست خود را از خارج و كشورهايي مانند آلمان و آمريكا تهيه ميكنند و عموم بازديدكنندگان از داخل كشور هستند استفاده از CDN ميتواند بسيار موثر باشد. براي تعيين تاثير CDN بر سرعت سايت ميتوانيد عملكرد خود را با ابزارهايي مانند Pingdomو GTmetrixبعد و قبل از فعال سازي CDN بررسي و مقايسه كنيد.
شبكه‌ي تحويل محتوا چگونه به شما كمك ميكند؟
مهم نيست وبلاگي كوچك را اداره ميكنيد يا وبسايت بزرگ تجاري، مزاياي بسياري در استفاده از CDN براي همه‌ي وبسايت‌ها وجود دارد. «سرعت» هدف و مزيت اصلي CDN است كه به ذهن بيشتر استفاده‌كنندگان مي‌رسد. سرعت هميشه مزيت مهم CDN بوده و هست؛ اما مزايا و قابليت‌هاي CDN مناسب فراتر از صرفا سرعت تحويل است.
در فهرست زير، تعدادي از مزاياي مهم استفاده از شبكه‌ي توزيع محتوا به‌طور خلاصه آمده است:
۱. بهبود عملكرد: عملكرد يكي از مزاياي مهم پياده‌سازي CDN به‌شمار مي‌آيد. محتواي وبسايت شما در سراسر دنيا Cache ميشود و با كوتاه‌ترشدن مسافت رساندن محتوا به كاربران نهايي، زمان تأخير كاهش مي‌يابد و اتلاف بسته (Packet loss) به‌حداقل مي‌رسد. براساس آزمايش‌هاي مختلف در بسياري از نقاط جغرافيايي، درمقايسه‌با وبسايت‌هايي كه بدون CDN اداره ميشوند، CDN ميانگين تأخير بارگذاري وبسايت را ۷۳درصد كاهش ميدهد. سرعت مزيتي مهم به‌شمار مي‌آيد؛ چراكه مي‌دانيم تأثير درخورتوجهي بر Bounce Rate و تجربه‌ي كلي كاربر دارد.
۲. افزايش مقياس‌پذيري: مقياس‌پذيري از ديگر مزاياي مهم CDN است؛ چراكه مديريت اوج ترافيك و بالاوپايين‌رفتن آن در مدتي كوتاه را ممكن ميكند. بدين‌ترتيب، بار كمتري روي سرور مي‌افتاد و ظرفيت پاسخ‌دهي بيشتر ميشود. ازآنجايي‌كه به‌طور معمول ۸۰درصد محتواي هر وبسايت عادي ثابت و ايستا است، بخش چشمگيري از محتوا با كمك CDN، سريع‌تر و كارآمدتر تحويل داده ميشود. درواقع، اين عامل نيز به‌اندازه‌ي سرعت مهم است. بدون CDN، اوج ترافيك ممكن است به ازكارافتادگي (Crash) يا پاسخ‌ندادن سرور منجر شود. شبكه‌هاي توزيع محتوا مي‌توانند هر ميزان از ترافيك را بدون كاهش سرعت كاربران نهايي كنترل كنند. اين امر باعث ميشود بار از دوش سرور مبدأ برداشته شود و Down Time كاهش يابد.
۳. امنيت: يكي از امكانات جانبي برخي از شبكه‌هاي توزيع محتوا، ارائه‌ي خدمات امنيتي بر بستر CDN است. ازجمله‌ي اين امكانات عبارت‌اند از: WAF ،Firewall ،Rate limit و امكان مهم DDoS Protection. همچنين، برخي از CDNها درست همانند هاست‌وب، امكان پياده‌سازي گواهي‌هاي SSL را مي‌دهند. برخي از شبكه‌هاي توزيع محتوا با ارائه‌ي WAF از وب‌سرورها دربرابر بسياري از حملات هكري متداول نيز محافظت ميكنند.
۴. بهبود سئو (بهينه‌سازي موتور جست‌وجو): وقتي صحبت از بهينه‌سازي موتور جست‌وجو به‌ميان مي‌آيد، سرعت بارگذاري صفحات وب عامل بسيار مهمي در رده‌بندي صفحه به‌شمار مي‌آيد. بيشتر موتورهاي جست‌وجو زمان بارگذاري صفحه را در الگوريتمشان درنظر مي‌گيرند. براي گوگل كه درواقع در صفحاتتان مي‌خزد، سرعت وبسايت نقش درخورتوجهي در سئو ايفا ميكند. با بهينه‌سازي وبسايتتان براي بارگذاري سريع‌تر، تكرار خزيدن‌هاي گوگل در صفحاتتان بيشتر ميشود و درنتيجه، محتوايتان به‌طور گسترده‌تري دردسترس قرار مي‌گيرد و سريع‌تر شاخص‌گذاري (index) ميشود.
۵. قابليت اعتماد: با CDN درخواست‌هاي ارسال‌شده به وبسايتتان هميشه به نزديك‌ترين مكان موجود مسيريابي ميشوند. اگر سروري دردسترس نباشد، درخواست‌ها به‌شكل خودكار به سرور بعدي موجود ارسال ميشوند. اين امر موجب ايجاد افزونگي خودكار ميشود. افزونگي خودكار كمك ميكند مطمئن شويد وبسايتتان هميشه آنلاين باقي مي‌ماند و دردسترس بازديدكنندگان است.
۶. كاهش هزينه‌ها: با استفاده از شبكه‌ي توزيع محتوا، ديگر به تأمين و نگه‌داري از زيرساخت‌هاي سخت‌افزاري نيازي نداريد. افزون‌براين، اگر مبلغ هاست‌وب خود را براساس پهناي باند پرداخت ميكنيد، CDN ميتواند تا حد چشمگيري اين مبلغ را كاهش دهد؛ چون محتوا به‌جاي ارسال مستقيم از هاست‌وبتان (سرور اصلي)، از Cache موجود در سرورهاي لبه‌ي CDN ارائه ميشود. در استفاده از سرويس ابري CDN، هزينه‌ها را به تناسب مصرف (Pay-as-You-Go) پرداخت و پولتان را ذخيره ميكنيد.
۷. افزايش نرخ تراكنش: وبسايت كُند به نرخ تبديلتان لطمه مي‌زند. به‌گفته‌ي Kissmetrics، حتي يك ثانيه تأخير در پاسخ‌دهي صفحه ممكن است به كاهش ۷درصدي در تراكنش‌ها منجر شود. اگر با استفاده از شبكه‌ي تحويل محتوا، پاسخ‌دهي وبسايتتان را دو ثانيه سريع‌تر كنيد، تقريبا نرخ تراكنش ۱۴درصد افزايش پيدا ميكند.
۸. كاهش Bounce Rate: عوامل بسياري در Bounce Rate وبسايت‌ها نقش دارند؛ مانند راهبري و ظاهر و كاربرد. از عوامل مهمي كه اصلاح بسيار آساني دارد، زمان بارگذاري وبسايت است. به‌گفته‌ي Web Performance Today1، چيزي درحدود ۵۷درصد از مصرف‌كنندگان آنلاين وبسايت‌هايي را ترك ميكنند كه بارگذاري‌شان بيش از سه ثانيه طول مي‌كشد. اگر بارگذاري وبسايتتان سه ثانيه طول مي‌كشد، ممكن است تأثير چشمگيري روي فروشتان بگذارد. به‌عبارت‌ديگر، براي بهبود سرعت بارگذاري وبسايتتان علاوه‌بر داشتن CDN، بايد بهترين ارائه‌دهنده‌ي ميزباني (Hosting) و پلاگين Cache مناسب و CDN را انتخاب كنيد.
شبكه‌ي توزيع محتواي آروان نيز با دراختيارداشتن پاپ‌وبسايت‌هاي متعدد در شهرهاي مهم ايران و جهان، دسترسي كاربران به وبسايت شما را سريع‌تر و دردسترس‌تر و امن‌تر مي‌سازد.
با اتصال يك سايت به سرور شبكه CDN داده هاي قابل ذخيره سازي اون مثل فايل هاي چند رسانه اي در سرتاسر شبكه cdn كه در نقاط مختلف جهان قرار داره ذخيره ميشوند، به عبارت ديگه وقتي شما اقدام به انتشار يك فيلم در سايت خودتون ميكنيد يك نسخه كش شده از اين فيلم به تمامي سرورهايي كه در اين شبكه CDN وجود داره ارسال شده و در اونها ذخيره ميشوند و سپس بازديد كننده بر اساس موقعيت جغرافيايي كه به نزديك ترين سرور CDN داره اين داده ها رو ميتونه با سرعت بيشتري به دليل اينكه ترافيك كمي از اون هم اشغال شده از طريق همين سرورها دريافت و به اونها دسترسي داشته باشه. از طرف ديگه اگر حملاتي به سايت اتفاق بيفته و افرادي براي سوءاستفاده بيان تا به سرور سايت حمله كنن شكست خواهند خورد، چرا كه cdn از اين كار جلوگيري ميكنه و درواقع وقتي حمله اي بخواد تا به سمت سايت صورت بگيره به cdn صورت ميگيره و بايد بتونن از cdn عبور كنند تا به سرور اصلي شما براي حملاتي مثل حملات DDOS برسند كه اين مورد هم امكان پذير نيست.
آيا استفاده از CDN معايبي هم دارد؟
در پاسخ به اين سوال بايد گفت كه استفاده از CDN براي سايت شما هيچ عيبي نداره و اكيدا توصيه ميكنم تا از اون استفاده كنيد، چرا كه در صورت استفاده از CDN نه تنها چندين فاكتور مهم براي سئو و بهينه سازي سايت را دريافت ميكنيد، بلكه ميتونيد تا امنيت سايت خودتون رو هم بالا ببريد و با خيالي آسوده به فعاليت در سايت و به روزرساني اون بپردازيد. تنها چيزي كه در CDN وجود داره و صد البته نميشه اون رو به عنوان عيب و كاستي در نظر گرفت اينه كه رايگان نيست. البته CDN هاي رايگان هم وجود دارند اما كليه امكاناتي كه يك CDN در اختيار شما قرار ميگيره در اونها فعال نيست و بايد هزينه اي رو براي فعال سازي چنين امكاناتي در اونها فعال كنيد تا بتونيد دسترسي لازم به اونها را داشته باشيد.
نتيجه گيري
اگر چه سرويس هاي CDN نقاط ضعفي دارند كه شما را ملزم به دقيق تر شدن در انتخاب مي نمايد اما مزاياي استفاده از اين سرويس ها آنقدر زياد است كه همواره كفه ترازو به سمت استفاده كردن از آنها سنگيني مي كند. استفاده از سرويس هاي شبكه نوزيع محتوا منافع مهمي را براي وب سايت شما به همراه خوهد داشت و با استفاده از آنها مي توانيد هم عملكرد سايتتان را بهبود دهيد و هم برخورد بهتري با مخاطبانتان داشته باشيد.
مقاله مرتبط: CDN چیست و چه تاثیری بر سئو دارد؟
منبع: مديروب